Minggu, 28 Desember 2008

Waditra Angklok

Ti bihari nepi ka kiwari awi gede kontribusina kana kahirupan urang Sunda, kaasup kana kamekaran kasenian. Sabab awi mibanda pirang-pirang pungsi jeung mere lolongkrang keur numuwuhkeun ide atawa gagasan keur medalkeun karya cipta. Salahsahijina waditra, dina bab waditra samemeh gamelan jeung waditra sejenna asup ka tatar Sunda di Sunda geus pabalatak pakakas seni anu rahabna tina awi. Mun tea kiwari muncunghul waditra anyar nu bahana tina awi, eta teh teu leupas tina kasangtukang sajarah jeung budaya urang Sunda anu dalit jeung awi.
Salasahiji hasil kabinangkitan waditra tina awi nyaeta “Angklok” hasil karya DaseF Arifien Wangsadipura.
Jirimna meh ampir sarua jeung gambang, ngan dina lebah struktur jeung bentuk rada beda. Anu ngabedakeun dina lebah anatomi jeung rarangken, angklok jirimna teu kawasa tamela, warugana datar, tapi dina lebah wilahan sarimbag. Wilahan keur nada handap aya beulah kenca, sarta jirimna leuwih panjang, beuki ka luhur nadana jirimna leuwih leutik.
Bagean ancakna disebut waruga atawa parungpung, pungsina lian ti keur wadah wilahan oge keur ngawadahan geter sora, wilahan diteundeunna di selapkeun dina luhur parungpung, bentuk wilahan gepeng, panjang jeung kandelna gumantung kana nada, mun nadana handap, pasti leuwih kandel jeung leuwih panjang.
Jumlah nada wilahan tina sagembyang aya 13 (tilu belas nada), runtuyan wilahanana, di mimimitian tina 1 (Da) atawa barang, sarta anu panungtung nada 3 (na) atawa panelu. Leuwih jentrena runtuyan wilahan sacara gembleng kawas kieu :

1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2

3


Pola tabeuhna ka hiji : Kentrung Wulung nyaeta teknik nabeuh keur manceran atawa macakal, jeung ngaggeran wirahma, pola anu ka dua nyaeta : Salokop, pungsina keur ngentrungan atawa ngalilit atawa meulit, pola anu ka tilu nyaeta : Kemprang merang, nyaeta teknik tabeuh puruluk, pungsina keur mapaes lagu, ku cara nyieun rupa-rupa geter sora.
Angklok mibanda dua rupa waruga, ka hiji angklok indung ka dua angklok madia, pungsina kawas kacapi indung jeung kacapi rincik, angklok indung keur manceraran lagu sedengkeun angklok madia pungsina keur panempas. Tiap mirig lagu teu weleh silih eusian jeung silih tempas, jeung silih engklokan.
Larasna pelog jeung salendro, lagu nu sok dipidangkeun Siuh, Wehwer, Rungkun Karuhun, Ngaronda jeung Jangkrik awi.
Di takolna ku dua leungeun, masing-masing leungeun mibanda pungsi sewang-swangan, leungeun katuhu pungsina keur manceran wirahma atawa lulugu lagu, sedengkeun leungeun kenca keur ngarueruerues atawa mere ornament. *** NMD.